“Community building is niet alleen maar heel groot. Het begint juist bij de kleine dingen: ervoor elkaar kunnen zijn en samen dingen organiseren. Ik heb me nooit gerealiseerd dat dat wel echt community building is.”
Het was één van de vele waardevolle inzichten na een geslaagde, interactieve workshop die door Nanda Bastiaens, Irma Vroegop en Karen Elberse op twee verschillende data (20 & 22 juni 2023) namens Philadelphia werd voorgezeten. Zij namen de deelnemers mee in de wereld van community building. Er werd actief meegedacht met de geponeerde stellingen en praktijkcasussen.
Uitgangspunten ABCD
Philadelphia heeft al lange ervaring met Community building. Dit bleek al snel aan de start van de workshop. Nanda en Karen nemen ons mee in de uitgangspunten van ABCD. ABCD community building is een krachtige benadering die gemeenschappen kan transformeren. Door de focus te leggen op bestaande capaciteiten en samenwerking binnen de gemeenschap, kunnen positieve veranderingen worden gerealiseerd. Deze aanpak biedt hoop en stimuleert zelfredzaamheid, veerkracht en een bloeiende samenleving.
- Focus op passie en talenten, niet op tekortkomingen. Kijk waar iemand echt goed in is, blij van wordt. Je kunt mensen met dezelfde passies en talenten met elkaar verbinden.
- Iedereen kan en heeft iets. Als CB’er is het belangrijk dat je oog hebt voor details en interesse hebt in anderen zodat je mensen kan laten zien dat ze echt wat hebben en kunnen.
- Doe nooit iets wat de gemeenschap zelf kan doen. De mensen moeten zich eigenaar voelen over de buurt.
- Iedereen is welkom. Houdt altijd een lege stoel vrij voor een onverwachte gast.
- Maak het onzichtbare zichtbaar. Door zichtbaar te maken wat er aan assets is in de gemeenschap zijn kan de gemeenschap daar bewust gebruik van maken. Misschien ligt er wel een leuk buurthuis in de wijk die niemand kent, door daar naartoe te gaan ontdekken mensen mogelijkheid om deel te nemen aan een nieuw netwerk. Why have a meeting when you can have a party?
- Zorg voor fun, maak van een saaie vergadering een feestje.
- Alles is er al, je hoeft het alleen nog te verbinden.
- Kijk wat er al in de buurt is, zo kun je die haakjes ‘aanhaken’.
- Een gemeenschap bouw je met het vertellen van verhalen. Delen van verhalen kan dienen voor een gevoel van saamhorigheid. Het kan een krachtig instrument zijn en verbindend werken.
- Bewoners en hun gemeenschappen zijn altijd leidend. Doe niets wat de gemeenschap zelf kan
Rol van de professional
“Als CB’er is het belangrijk dat je oog hebt voor details en interesse hebt in anderen. Zo kun je mensen laten inzien dat ze echt wat kunnen en talenten hebben die ze kunnen inzetten. Zelfs als er iemand is die soms overlast bezorgd, juist dan is het belangrijk om te kijken naar hoe diegene op een positieve manier onderdeel kan zijn van de community”, vertelt Karen.
“Alles is er al, je moet het alleen zichtbaar maken en aan elkaar verbinden” (quote)
Na de waardevolle toelichting over de uitgangspunten van ABCD, gingen de deelnemers in breakoutrooms uiteen om in groepjes met elkaar het gesprek aan te gaan over community building. Dit leverde mooie gesprekken op over de vraag wat de deelnemers al aan community building doen, maar ook over de rol van professionals in het versterken van de buurt. “Het is soms maar de vraag of de wijk ermee geholpen is. Als het goed aansluit op de mensen en het vanuit de buurt zelf komt, hebben ze daar veel meer aan. Dan voelt de buurt zich verantwoordelijker dan wanneer een student of professional gaat ‘bepalen’ wat van belang is voor de buurt.” Een andere deelneemster reageerde daar vervolgens op: “Doe niets wat een ander zelf kan. Ik merk echt dat dat een valkuil is. Als wij in de wijken aan het werk zijn, neem ik veel initiatief. Hoewel de stapjes wat kleiner zullen zijn, is de impact uiteindelijk veel groter als je de wijk dat zelf laat doen.”
Assetmapping: een krachtenanalyse van de buurt
Hoe maak je als professional verbinding in de buurt? Bij ABCD staat ‘assetmapping’ centraal: in beeld brengen wat er in een buurt/een gemeenschap aanwezig is aan vermogens in de brede zin van het woord. Het doel van assetmapping is om een gemeenschap of buurt bewuster te maken van haar eigen vermogens én om onderlinge relaties en contacten te versterken. Dit doe je bijvoorkeur mét de bewoners in de buurt.
Karen: “Assetmapping is heel geschikt om te gebruiken in de buurt. Door assetmapping gaat het stromen. Als je in beeld brengt wat er in de buurt aanwezig is, merk je waar de energie zit. Zo krijg je dingen voor elkaar. Juist de kleine zaken.”
Hoe kan het maken van een assetmap plaatsnemen in het werk? Een deelnemer reageerde: “Ik merk in mijn werk dat we bepaalde buurten uitkiezen om daar vaker te zijn. Meestal kom je daar helemaal niet toe aan de vragen ‘waar ben je goed in of waar mag de ander jou voor vragen’, maar ben je eerst bezig met herstel omdat mensen zich niet gehoord voelen.”
Karen legt uit dat we vanuit ABCD altijd de vraag terugleggen. Ook, of zelfs juist, als er gedoe is. “We vragen dan ‘wat kun je zelf doen om het beter te maken?’, vervolgens stellen we de vraag ‘wat kun je zelf, maar met een beetje hulp van de omgeving?’ en tot slot vragen we ‘wat kun je zelf maar met een beetje hulp en wat heb je nodig van professionele instanties?’ Soms moet je als professional even in beweging komen, dat is niet erg, maar het gaat erom dat je je bewust bent van die vragen.”
Iedereen heeft iets te bieden
De workshop werd afgesloten met een aantal passende stellingen waarover nog even goed werd gediscussieerd. Maar de kerngedachte van community building lijkt overgekomen. Op de laatste stelling, ‘iedereen heeft iets te bieden’, waren alle deelnemers het duidelijk eens. Hoe mooi om de workshop met dat gegeven af te sluiten.
Nanda en Karen kijken tevreden terug op de gegeven workshop: “Wij vonden het een ontzettend leuke ochtend. Iedereen was erg enthousiast en je merkte dat er al veel kennis in de groep zat. Er werden veel verhalen gedeeld, we gingen in op de theorie van de ABCD en zijn blij dat mensen ook aan het denken zijn gezet. Zo zei iemand bijvoorbeeld dat ze twijfelt aan de rol die ze inneemt op dit moment, dat er meer vanuit bewoners gewerkt kan worden. We willen iedereen bedanken voor de inzet en we hopen dat jullie mooie stappen kunnen gaan zetten.”
Aan de ‘live’ workshop deed een gemêleerd gezelschap uit Flevoland mee. Daarmee kreeg het ‘samen buurten’ ook een flinke boost en werden er nieuwe lijntjes tussen verschillende organisaties en initiatieven gesponnen. Door het uitwisselen van ervaringen werd zichtbaar hoeveel kennis en wijsheid bij de deelnemers aanwezig is rondom community building. Het is de kunst om deze kennis te blijven omsluiten en kracht bij te zetten want Alles er al is we moeten het alleen zichtbaar voor elkaar maken.
